‘Dit land is op, maar wie heeft het medicijn?’
Herman Matthijs (UGent, VUB) in Knack, 22/06/20
Nog nooit in de geschiedenis van ons land is er zoveel chaos in de Wetstraat geweest. De door de kiezers gekozen partijen slagen er niet in om samen te werken in het voordeel van de burgers. Het enige wat partijen nog nastreven is profilering, hoe ze door woorden hun verschillen met de andere partijen kunnen duidelijk maken. Het is een marketingstrijd om de kiezer geworden, zonder bekommert te zijn over het welzijn van de burgers.
Alle onderhandelingen over een samenstelling van een nieuwe regering eindigen in een weigering van één van de partijen om met een bepaalde andere partij een regering te vormen. Ook het cordon sanitaire maakt het moeilijker om nog een meerderheid te vinden. Er zijn nogal wat partijen die de slogan “inclusie” gebruiken maar ze sluiten een groot deel van de bevolking uit met een cordon sanitaire. Erger nog, ze bestempelen deze kiezers als idioten die niet weten wat goed voor hun is.
Gebruikelijk is het om bij onderhandelingen over een nieuwe regering een akkoord te bereiken over alles wat de partijen wensen. Hierbij wordt er gezocht naar een grootste gemene deler van de voorstellen van alle deelnemende partijen. Als dit akkoord er uiteindelijk komt dan wordt er de volgende vier jaar niet meer geluisterd naar de burger, want de deelnemende partijen hebben een meerderheid in het parlement, dat verder enkel nog mag stemmen wat de partij voorschrijft.
Of hoe men de democratie dood maakt.
Politici zijn verwonderd dat de burger zich afkeert van de politiek of gaat kiezen voor extremisten, veelal in de hoop dat politici dan hun verstand gaan gebruiken. Niets is echter minder waar, ze volharden in de boosheid, ze creëren zelfs chaos tot meerdere eer en glorie van de partij.
Het is waarschijnlijk een goed idee om eens te kijken naar waar het anders gaat en dat is bij de Zwitsers, waar we nog iets van kunnen leren: bij hun wordt de regering samengesteld uit vertegenwoordigers van alle partijen. Iedere minister doet voorstellen aan de ministerraad, die dan beslist of dit voorstel in het voordeel is van een ruime meerderheid. Er moet binnen de ministerraad een ruime meerderheid zijn voor elk voorstel. Er kan dus geen extreem voorstel goedgekeurd worden. Dit is consensus van de bovenste plank en in het voordeel van een groot deel van de bevolking wat men draagvlak noemt. Men kan het ook goed bestuur noemen.
Hoe een regering samenstellen?
Naar Zwitsers voorbeeld stuurt elke partij één partijlid naar de regeringstafel. We hebben in het federaal parlement 12 verkozen partijen, wat wil zeggen 12 ministers; een eerste minister, 10 ministers (voor elk ministerie één) en één minister bevoegd voor de vernieuwing en vereenvoudiging van de staatsstructuur. Geen gedoe meer met staatssecretarissen en naar kleinere kabinetten (bvb 5). Het enige wat deze 12 ministers moeten onderhandelen is wie welke ministerpost krijgt (dat wordt een gevecht van 12 egos). De uiteindelijke samenstelling moet goedgekeurd worden door een meerderheid (8 op 12) van de ministerraad. Uiteraard moet het parlement daarna zijn vertrouwen in deze ploeg bevestigen. Daarna is de enige taak die de koning nog heeft de eed afnemen van de ministers.
Elke minister kan voorstellen tot wet doen in de ministerraad. Om beleidsvoorstellen aan te nemen, moeten minstens 8 van de 12 ministers akkoord gaan met de voorstellen van een andere minister. Alle voorstellen van alle ministers worden dus eerst in de ministerraad besproken en beslist, waarna ze naar de parlementaire commissie gaan en verder naar het parlement voor goedkeuring tot wet. Goed besturen is uitvoeren wat het parlement beslist heeft in het voordeel van een ruim deel van de bevolking (draagvlak). Wetten zullen niet links, maar ook niet rechts zijn. Ze zullen er zijn in het voordeel van de meeste burgers, want ministers zullen steeds moeten zoeken naar een consensus. Het moet een echte compromis-regering worden die het land door een hevige storm naar veiliger oorden zal sturen.
Het opstellen van de regeringsverklaring zal niet veel tijd in beslag nemen aangezien niets vooraf bepaald wordt door deze regering.
De regering verbindt zich ertoe te handelen als een goede huisvader:
- het land bijeen houden en goed besturen
- het budget onder controle houden, ook dat van de deelstaten
- tegen het einde van de regeerperiode met een voorstel tot herstructurering of beter gezegd redding van ons land komen
Aangezien ieder Belg vertegenwoordigd zal zijn in de regering, bestaat de mogelijkheid dat de burgers terug vertrouwen krijgen in de politiek omdat er steeds gezocht moet worden naar een 2/3 meerderheid in de regering. In het parlement volstaat een gewone meerderheid.