Centenrechten of Mensenrechten?

Wat behoort tot de kerntaken van de politiek? Moet de staat zich gedragen als een bedrijf? Welke diensten verwachten de burgers als dienstverlening van de staat? Voor wat de basisdienstverlening betreft moet er een duidelijke keuze gemaakt worden welke diensten basisdienstverlening zijn en dus niet mogen uitbesteed worden aan de privé, ook niet gedeeltelijk of samen. Infrastructuur, gezondheid, onderwijs en openbaar vervoer zijn de belangrijkste. Wat met post, telecom, energie? Welke diensten worden aangeboden via intercommunales?

Kerntaken; meer of minder?

Omdat de dienstverlening van de bedrijven in handen van de staat niet erg performant is, wordt er door een aantal partijen gezocht naar oplossingen door de privé. De privé is inderdaad performanter omdat ze winst nastreven. Het aspect service en duurzaamheid worden door de privé slechts nagestreefd als het hun omzet ten goede komt en dus hun winst. Maar de prijs voor hun diensten gaat dan naar boven. Minder voor meer geld.

De 1% rijken hebben zoveel geld dat ze niet meer weten hoe het te besteden. Ze hebben dus hun pijlen gericht op de dienstverlening van de staat. Ze krijgen daarbij de hulp van partijen die aanhangers en promotors zijn van een neoliberale en globale wereld, waar geld vrij kan stromen over de hele wereld. Daarbij komt dat de macht van deze rijke mensen groter wordt dan die van de regeringen. Deze partijen (we zullen ze niet noemen, want iedereen kent ze) zoeken naar manieren om de dienstverlening van de staat zo laag mogelijk te houden. Ze werken mee aan de afbraak van de staat. Ze kiezen voor de gemakkelijkste manier om het probleem van de lage performantie op te lossen. Het belangrijkste probleem met de door de staat geleide entiteiten is dat ze andere werkvoorwaarden hebben dan gewone bedrijven. Eén van de belangrijkste redenen van het gebrek aan efficiëntie is het overdreven pamperen van de medewerkers. De vakbond heeft gevraagd (hogere pensioenen, meer verlofdagen, meer werkzekerheid, enz) de politici hebben gegeven, met als resultaat niet performante organisaties die dan bovendien nog geleid worden door politiek benoemde managers, die dikwijls niet excelleren in bestuurskunde. Er moet een einde gemaakt worden aan deze situatie: een echt eenheidsstatuut, al is het maar dat men begint met de jeugd.

Het is de klassieke methode om te privatiseren: haal financiële middelen weg, zorg ervoor dat het niet meer functioneert, dan worden de mensen boos en dan laat je het over aan het privékapitaal.”

Noam Chomsky, Amerikaanse filosoof

Om de vraag ‘kerntaken meer of minder?’ te beantwoorden volstaat het om naar de mensenrechten te gaan kijken. Meer bepaald artikel 25 van de Universele verklaring van de rechten van de mens gaat hier duidelijk op in.

Artikel 25 van de Universele verklaring van de rechten van de mens
Eenieder heeft recht op een levensstandaard die hoog genoeg is voor de gezondheid en het welzijn van zichzelf en zijn gezin, waarbij inbegrepen voeding, kleding, huisvesting en geneeskundige verzorging en de noodzakelijke sociale diensten, alsmede het recht op voorziening in geval van werkloosheid, ziekte, invaliditeit, overlijden van de echtgenoot, ouderdom of ander gemis aan bestaansmiddelen, ontstaan ten gevolge van omstandigheden onafhankelijk van zijn wil. Moeder en kind hebben recht op bijzondere zorg en bijstand. Alle kinderen, al dan niet wettig, zullen dezelfde sociale bescherming genieten.

Basisbehoeften

Uitgaande van artikel 25 moeten we op zoek naar de echte basisbehoeften van ieder mens in onze maatschappij.

Betaalbaar wonen
voor de meeste mensen wordt het zeer moeilijk tot onmogelijk om aan een betaalbare woning te geraken.
de huishuren zijn onverantwoord hoog; misschien kan een stop voor de volgende drie jaar dit een beetje verhelpen
sociale woningen zijn er te weinig (en worden dikwijls verhuurd aan immigranten) zodat wachttijden veel te lang worden.

Er moet dus flink gebouwd worden, maar liever niet door privé instellingen. Men zou kunnen overwegen om voor regionale projecten van sociale woningbouw een staatsobligatie te creëren die bv 1% boven de rentevoet garandeert. Er is genoeg geld in ons land, maar spaarboekjes brengen niks op.

Het is een goed idee om de registratie op de eerste woning naar nul te brengen, maar enkel op voorwaarde dat het voor eigen bewoning is. Het zou beter zijn als ook het aantal eigendommen per persoon of vennootschap (in Berlijn is één bedrijf eigenaar van 500.000 woningen) zou beperkt worden. Registratierechten tot de 5de woning in eigendom zouden bv 6 % kunnen zijn, maar boven de 5 moet dit 33 % worden.
Het is wellicht een goed idee om registratierechten te vervangen door BTW met dezelfde percentages als hierboven. Bij verkoop zou de betaalde BTW kunnen afgetrokken worden, zo wordt er belasting geheven op de meerwaarde die gerealiseerd is. Zeker een vereenvoudiging.

Betaalbare energie: de prijzen voor gas en elektriciteit zijn voor veel mensen een groot probleem. Dit zijn nochtans basisbehoeften. Het zou dus betaalbaar moeten zijn. BTW zou voor alle basisbehoeften op 6 % moeten worden gebracht. Als dit met kernenergie moet dan is het zo. Liever geen gas van Rusland dat de democratie niet beschermt. Er moet zoveel mogelijk gekozen worden voor eigen energie, geen import van energie, liefst geen buitenlandse aandeelhouders (Engie). Help de burger om een zonnepaneel en batterij in huis te hebben. Help de burger met de isolatie van zijn woning.

Geneeskundige verzorging
Het is evident dat de ziekteverzekering uit de sociale zekerheid moet gehaald worden, want dat is een mensenrecht en dus afdwingbaar voor iedereen. Het moet er zijn voor iedereen, ook voor wie niet werkt.

Sociale zekerheid
Welke visie op sociale rechtvaardigheid willen we? Zien we het als een strijd tegen ongelijkheid of is het alleen maar het bepalen van een ondergrens waaronder het echt onwaardig is om te leven (armoede)? Het socialisme streeft meer naar gelijkheid en het liberalisme meer naar het uitroeien van armoede.
Het verzekeringsprincipe van de sociale bijdrage is allang voorbijgestreefd. Wie weet er nog dat dit een verzekering is betaald door de werkende om de mensen die pech (ziekte of werkloosheid) hebben te helpen. Er moet gezocht worden naar nieuwe wegen om het sociaal beleid voor alle burgers te voeren.

Openbaar vervoer
Gratis openbaar vervoer zou het wegverkeer en de luchtverontreiniging verminderen en de armere bevolking helpen. Men moet investeren in het openbaar vervoer zodat het werkelijk concurrentieel wordt met de individuele wagen.

Meer aandacht voor de Commons
Commons zijn in staat om de diversiteit, kennis en rijkdom van de lokale gemeenschap te integreren in het beheer. Ze zijn in staat om de complexiteit aan menselijke motivaties en engagementen in rekening te brengen, terwijl de marktlogica alles reduceert tot een prijs en ongevoelig is voor waarden, of voor motivaties die niet geïnspireerd zijn door winstbejag. Ook intercommunales zijn commons, want zij zijn opgericht voor dienstverlening aan de burger. Dus geen winstuitkering.

Basisbehoeften moeten in de hand van de staat zijn, want er mag hierop geen winst gemaakt worden ten koste van de burger. Privé maatschappijen hebben winst maken als doel en niet het bevorderen van de kwaliteit, service of het aanbod. Op basisbehoeften mag geen winst gemaakt worden en de BTW mag niet hoger dan 6 % zijn.

Armoedebestrijding

De belangrijkste reden dat mensen arm zijn is dat ze niet genoeg geld hebben. Het zou dan ook geen grote verrassing moeten zijn dat het geven van geld een uitstekende manier is om dat probleem op te lossen.”

Charles Kenny, ontwikkelingseconoom.

Het idee van een onvoorwaardelijk basisinkomen voor iedereen is een van de beste ideeën ooit, een eenvoudig en helder idee. Je kunt het in één zin uitleggen. Iedereen krijgt maandelijks een bedrag dat voldoende is om sober van te leven, zonder dat daar een verplichting tegenover staat en ongeacht zijn inkomen, vermogen of de samenstelling van zijn huishouden. Het basisinkomen moet iedereen de ruimte geven om zijn leven in te richten zoals hij wil.
Verder lezen: https://www.guidodroomt.be/2021/11/23/en-wat-als-we-anders-kijken-naar-inkomen/