Zonder aanspraak te maken op volledigheid geef ik hierbij enkele belangrijke redenen voor het ontsporen van de democratie.
Marketingbenadering
Onder invloed van een paar spindoctors zijn de politieke partijen uitgegroeid tot bedrijven met een eigen marketingpolitiek. Om dat te realiseren was het nodig om een centraal beleid te maken rond de eigen uitgangspunten, waarbij de partij centraal komt te staan en niet meer de consument (= de kiezer, de burger). Verkozen politici hadden geen keus dan meegaan in deze nieuwe marketing-approach om hun partij te zien groeien, waardoor ze meer macht in het parlement zouden krijgen. Om dit te verkrijgen moest er veel meer centraal beslist worden, vanuit het partijbureau met zijn studiedienst. De partijen gingen zich zoals een bedrijf top-down organiseren.
Van deze aanpak zijn dus niet alleen de burgers de dupe, maar ook de door hen verkozen parlementsleden die niet langer een eigen koers kunnen varen, hun eigen ideeën naar voor brengen in het parlement. Die eigen ideeën ontstonden dikwijls door het contact van het parlementslid met zijn kiezers. Een centraal opgelegde koers ging ten koste van het contact met de burger.
Toename aantal partijen
Het aantal partijen is in de voorbije decennia sterk toegenomen, mede door het creëren van het federalisme. Daardoor werden de verschillen tussen het noorden en het zuiden groter of toch zeker meer zichtbaar. De nationale partijen werden regionale partijen met een eigen marketing, gericht op hun eigen gewest. Er is dus minder en minder begrip voor de andere gewesten. Alleen Brussel claimen zowel het noorden als het zuiden en dit om verschillende redenen, de ene territoriaal, de andere taalgebonden. Alle middelen zijn goed om het bestuur van de hoofdstad te laten ontsporen.
Zoeken naar macht
Het doel van coalitievorming is zoveel macht hebben, dat men zonder verdere parlementaire controle wetten kan uitvaardigen. Naar analogie met de bedrijven noemen ze dit waarschijnlijk goed bestuur. Dat wil dus zeggen dat door coalities te vormen de uitvoerende en de bestuurlijke macht in dezelfde handen zijn. Coalities zoals ze bij ons werken zijn een aanfluiting van de democratie. Zij horen thuis in een particratie met alle macht aan de partijvoorzitters.
Tijdens coalitiegesprekken wordt er vastgelegd wat er zal gebeuren de volgende vijf jaar. Reeds hierbij gaat het niet langer over de burger, maar over het verwerven van een machtspositie en het behalen van enkele speerpunten voor de partij. Daarna is er geen oppositie meer mogelijk, aangezien de meerderheid beslist. Alleen als er een paar partijgenoten afwezig zijn kan er een probleem ontstaan.