Naar 3 beslissingsniveaus

Thomas vindt dat er teveel politieke niveaus zijn!

#Goed Bestuur vraagt om het aantal niveaus waarop beslissingen worden genomen te verminderen tot 3 Belgische niveaus naast het Europese. We moeten ervoor zorgen dat beslissingen op één niveau zitten, dus geen bemoeienis meer van een hoger niveau. We moeten duidelijk afgelijnde verantwoordelijkheden per niveau vaststellen.

“De Belgische bestuursniveaus, het federale op kop, kreunen onder tonnen overheidsschuld en versmachtende lagen van complexiteit en overleg. Te midden van een crisis zien we wat het gevolg is van structureel wanbeleid: onmacht, kwetsbaarheid, achterstand en de verdere verzuring van samenleving en politiek.”

Marc De Vos, Belgisch professor arbeidsrecht aan de U Gent en de VUB

Hoe is het nu?

In Antwerpen bestaat er een veelvoud aan niveau’s: districten (de vroegere gemeenten) met een verkozen gemeenteraad, een niveau van de gefusioneerde gemeenten met een verkozen gemeenteraad, de provincie met verkozen raadsleden, het Vlaams Gewest met ministers en parlement, de Federale staat met regering en parlement, het Europese parlement. Om er zeker van te zijn dat de burger niet meer weet welke verkozene wat doet en waarom, heeft men in Vlaanderen nog een nieuw niveau bedacht, de referentieregio’s zonder verkozenen. Met Europa erbij zijn dat 7 beslissing-niveaus en elk niveau wil wel eens op tv komen, wat het voor de burger heel verwarrend en onduidelijk maakt.
Bij de covid problemen hebben gezien hoe versnipperd de besluitvorming is en hoeveel ministers er waren betrokken bij de beslissingen.

Goed Bestuur vraagt de volgende verandering

Eenvoudiger, doorzichtiger, democratischer zijn de codewoorden
Als we naar een nieuwe structuur voor ons land willen, één die beter beantwoord aan de verwachtingen van de bevolking, dan zullen we moeten zoeken naar eenvoud en duidelijkheid. Politici moeten minder zichtbaar aanwezig zijn in de media (teveel ministers en staatssecretarissen). We moeten zoeken naar oplossingen voor de democratie. De politiek moet terug dichter bij de bevolking. Politici moeten terug respect krijgen voor de burger en omgekeerd. Daarom moeten beslissingen dichter bij de mensen gebracht worden en moet er komaf worden gemaakt met ingewikkelde beslissingsstructuren en verdeling van verantwoordelijkheden.

Er zijn 2 niveaus die ver van de burger staan, het Europese en het Federale. Er komen 2 niveaus die dicht bij de burger staan: de Gemeente en het Kanton. Buiten het Europese niveau behouden we slechts 3 niveaus.

Gemeente

Geen enkel bestuursniveau (behalve wijkcomité’s) staat dichter bij de burger als de gemeente. Het risico om weggestemd te worden is groot omdat het contact zo nauw is. Zij komen hun kiezers tegen bij de bakker of de beenhouwer, in de kroeg of bij het voetbal. Hoog tijd om hen de aandacht en het respect te geven dat ze verdienen.

Alles wat niet in de gemeenteraad kan beslist worden omdat het gemeente-overschrijdend is of boven de technische of financiële mogelijkheden van een gemeente is, moet op het volgende niveau opgelost worden. Er moet een duidelijke richtlijn komen over wat op welk niveau beslist wordt. Maar wat op lokaal niveau beslist is, kan niet ’overruled’ worden door het hogere niveau.

Kanton

België kan onverdeeld worden in 30 kantons (ik verkies de term district) opgebouwd rond de centrumsteden. Dat zijn de volgende;

  • 17 in Vlaanderen; Dender-regio, Halle-Vilvoorde, Kempen, Zuid-West Limburg, Oost-Limburg, Noord-Limburg, Mid-West, Oost-Brabant, Antwerpen, Brugge, Gent, Middenkust, Rivierenland, Vlaamse Ardennen, Waasland, Westhoek, Zuid-West Vlaanderen
  • 11 in Wallonië; Arlon, Mons, Charleroi, Dinant, Tournai, Huy, Liège, Marche-en-Famenne, Namur, Neufchâteau, Nivelles, Verviers
  • Brussels
  • Duitstalig kanton.

Het nieuwe niveau vervangt het oude, de provincie en doet wat noodzakelijk is voor de efficiëntie van de gemeenten; het overbrengen van bepaalde bevoegdheden naar een hoger niveau dat door zijn schaalgrootte bepaalde projecten wel aankan.

Alle verantwoordelijkheden en het personeel moeten van de provincie naar de districten overgebracht worden. Dit nieuw niveau kan zelfs bepaalde verantwoordelijkheden overnemen van het niveau boven dit niveau: dus meer decentralisatie i.p.v. centralisatie. Dit is eigenlijk het verminderen van de bureaucratie, wat een kostenverlaging betekent en het verbeteren van de democratie.

Alle oude bestaande administratieve indelingen moeten afgeschaft worden en samengebracht in het nieuwe niveau: kantons, arrondissementen, politiezones, kiesdistricten, brandweer en civiele bescherming, enzoverder.

Federaal

Gewesten blijven behouden en Gemeenschappen worden afgeschaft evenals de regionale parlementen. De Gemeenschappen zijn er op vraag van de Vlamingen gekomen omdat ze vonden dat hun taal niet gerespecteerd werd door het Federale niveau, wat ook waar is. Ons land werd lang geregeerd door een Franstalige elite. De elite is niet langer alleen Franstalig maar ook Nederlandstalig.

We moeten dus goed nadenken welke aangelegenheden federaal zijn omdat ze niet afhankelijk zijn van de taal, bv de sociale zekerheid moet voor iedere Belg hetzelfde zijn. Een debat over de basistaken van de staat dringt zich op, want de basistaken moeten op federaal niveau blijven omdat iedere Belg gelijk voor de wet is

Volgende venster op de politiek: