De doelstelling van de Vlaamse Regering is om een efficiënte, slagkrachtige, transparante, burgergerichte en toegankelijke overheid te zijn. Daarom wil de Vlaamse Regering inzetten op regiovorming die van onderuit wordt opgebouwd. Het is een goede zaak dat de regering orde wil scheppen in totale wanorde.
Maar mist de Vlaamse Regering niet weer de kans om echt in te grijpen in de wanorde? Wordt een goed idee alweer de nek ongewrongen nog voor het helemaal beslist is? Is dit de manier om meer transparantie te brengen?
Aangezien het geen nieuwe bestuurslaag is, maar een overlegmodel met burgemeesters is het twijfelachtig dat het goed bestuur zal garanderen;
- het woord ‘referentieregio’ geeft al aan wat de bedoeling is: ‘referentie’ staat voor aanbeveling. Een referentieregio is dus alleen maar een aanbeveling, het aanprijzen van goed bestuur (niet het opleggen ervan)
- er zal geen democratische controle zijn door gemeenteraden of verkozenen
- van transparantie en toegankelijkheid is helemaal geen sprake
- de provincie was voor de burger altijd al een onverstaanbaar en ongrijpbaar niveau maar dit niveau wordt nog erger (een droom voor sjoemelende burgemeesters)
- problemen met nu ongecontroleerde intercommunales worden hierdoor zeker niet opgelost, maar eerder officieel gemaakt
Jammer dat een goed idee kapot gemaakt wordt door gebrek aan visie. De Vlaamse Regering dringt aan op fusies van gemeenten, maar voegt nu een nieuw bestuursniveau toe dat eigenlijk de fusies zou moeten vervangen. Ik zie niet in hoe dit niveau de burger dichter bij de politiek brengt, eerder verder zou ik zeggen. Niet minder maar nog meer onduidelijkheid.
“Maar tussen droom en werkelijkheid staan wetten in de weg en praktische bezwaren en ook weemoedigheid die niemand kan verklaren en die des avonds komt wanneer men slapen gaat.”
Willem Elsschot, Vlaams schrijver (ps. van Alfons de Ridder) 1882-1960
Hoe zou het beter kunnen?
Door beslissingen dichter bij de burger te nemen kan men het contact met de burger vergroten en meer democratie te bekomen. Zou het niet zinvol zijn om stadsgewesten (andere naam voor referentieregio’s) meer bevoegdheden te geven? Waarom is het begrip centrumsteden ontstaan? Eigelijk omdat de stad zoveel diensten aanbiedt die ook door de omliggende gemeentes worden gebruikt. Als we gemeente-overschrijdend beleid zouden samenbrengen op het eerstvolgende niveau, de stadsregio dan zou het begrip centrumsteden en de daarbij horende geldstromen niet meer nodig zijn. En ook fusies van gemeenten zullen niet meer nodig zijn.
Het provinciaal niveau wordt vervangen door een entiteit die dichter bij de leefwereld van de burgers staat, de 17 stadsgewesten.
Om de parlementsleden dichter bij de burger te brengen is ervoor gekozen om de functie van provincieraadslid en Vlaams parlementair samen te voegen tot Stadsgewest parlementairen. Daardoor zijn er slechts 2 verkiezingen per 5 jaar: gemeente en stadsgewest. Het is beter dat deze verkiezingen niet samenvallen met de Federale en Europese verkiezingen. Kandidaten mogen slechts op één niveau deelnemen aan de verkiezingen voor gemeente of stadsgewest. De kieskringen zijn uiteraard de gemeente of het stadsgewest.