Eerlijke verdeling van de lasten

Lisa vindt dat de rijken meer belastingen moeten betalen !

#Goed Bestuur vraagt om een eerlijke, rechtvaardige verdeling van de lasten. Laat de superrijken en de multinationals meer bijdragen door meer belastingen te betalen.

“De aarde biedt voldoende om ieders behoefte te bevredigen maar niet ieders hebzucht.”Mahatma Gandhi, Indiaas politicus, 1869-1948.

Hoe is het nu?

De belastingdruk in België is hoog, en zal ook hoog blijven. We hebben nu eenmaal gekozen voor een uitgebreid overheidsapparaat en een uitgebreide sociale zekerheid. Maar dat betekent niet dat er in het belastingstelsel geen verbeteringen mogelijk zijn. Belastingen zijn altijd negatief voor de activiteit die belast wordt. In België is er voor geopteerd om vooral arbeid heel zwaar te belasten. Gezien arbeid uiteindelijk de kern is van onze welvaart is dat op z’n zachtst gezegd een onverstandige keuze.

“Van je geld af geraken, gaat het snelst met gokken, het beste met computers, het leukste met vrouwen en het zekerste met de belastingen.”

Er vallen grofweg vier bronnen van belastingen te onderscheiden: arbeid, vermogen, consumptie en vervuiling. Aangezien de lasten op arbeid in het geval van België tegen het absolute plafond zitten, situeert eventuele beleidsmarge zich vooral in de drie laatste categorieën.

Inkomstenbelasting
Een belastingformulier met meer dan 800 codes om in te vullen is echt niet normaal. Van die 800 codes moeten er zoveel mogelijk verdwijnen. Er moeten zeker minder mogelijkheden zijn om belasting te verminderen (cadeautjes van politici aan hun kiezers). 

BTW ofwel Belasting op Toegevoegde Waarde
De Belasting Toegevoegde Waarde is een belangrijke inkomstenbron van de overheid. Het Belgisch BTW-stelsel is erg complex en dit zorgt voor gemiste belastingontvangsten. BTW is een belasting op de meerwaarde van een product. Het zou erg zinvol zijn om een omslag te doen van belasting op werk naar belasting op verbruik, want btw is veel eerlijker.

Kadastraal inkomen
Oorspronkelijke was het KI gelinkt aan het geschat huurinkomen van het pand. Door een uitblijvende herziening van het KI is dit niet meer het geval. Tijd dus om dit te herzien.

Alle andere belastingbronnen
Er zijn een bijna oneindig aantal bronnen van belasting waarvan de belangrijkste de accijnzen zijn die voor de burger onzichtbaar zijn, maar die ze wel betalen. Het aantal bronnen moet drastisch naar beneden om de efficiëntie te verhogen en de kosten te verlagen.

#Goed Bestuur vraagt de volgende verandering

We willen ons niet langer uitgemolken voelen door oneerlijke multinationals en superrijken. De globalisering van de economie pakt de winsten van de gewone mensen af. We moeten stoppen met slechte goedkope producten of producten die resultaat zijn van kinderarbeid te financieren of te importeren en investeren in de lokale economie.

Open Debat over de hervorming van de belastingen

Een open debat over de hervorming van alle belastingen is aan de orde en wel NU.
Er moet iets gebeuren met alle belastingen, vooral een grondige vereenvoudiging dringt zich op. Het politieke debat illustreert dat er nogal wat onvrede is in de mate dat de tarieven in de Belgische personenbelasting zo snel en fors stijgen bij lagere lonen.

Het is duidelijk dat wanneer we de belastingdruk op arbeid willen verminderen en  tegelijk de ongelijkheid willen aanpakken, we een verschuiving moeten krijgen naar belasting op vermogen en op vervuiling. Deze twee groepen brengen nauwelijks iets op momenteel, dus daar moeten we iets aan doen.

Van de grabbelton naar verantwoorde belasting per niveau

Om een beetje meer discipline te verkrijgen van onze politici is het waarschijnlijk noodzakelijk om ze direct verantwoordelijk te maken voor hun beleid. Het is vooral belangrijk dat er niet langer uit de grote pot wordt gegraaid, maar dat ieder niveau en elke minister, gouverneur of burgemeester zijn belasting moet innen zodat de burger weet wie de verantwoordelijke is voor het uitgeven van zijn belastingsgeld.

#Goed Bestuur vraagt om het aantal niveaus waarop beslissingen worden genomen te verminderen tot 3 Belgische niveaus naast het Europese. We moeten ervoor zorgen dat beslissingen op één niveau zitten, dus geen bemoeienis meer van een hoger niveau. We moeten duidelijk afgelijnde verantwoordelijkheden per niveau vaststellen. Hierover heb ik geschreven:

Wanneer die hervorming er is gekomen, is het aan de herziening van de belasting, waarbij het belangrijk is dat elk niveau zijn eigen inkomsten heeft.

Federale inkomsten
Het federaal niveau moet de sociale zekerheid (alle Belgen dezelfde rechten) en de ziekteverzekering (mensenrecht voor iedereen die in België woont) beheren zonder tussenkomst van de deelstaten. Ook de overheidsschuld moet federaal behouden blijven, met dien verstande dat federaal ook kan ingrijpen in de regionale budgetten als die uit de hand lopen (verantwoordelijkheidszin vragen aan lokale bestuurders).

Kantonnale inkomsten
Aangezien er niet meer gegrabbeld wordt uit de grote diepe put moet het niveau kanton om te voorzien in zijn eigen inkomsten beschikken over de directe belastingen. Zo kan net als in Zwitserland een wedstrijd tussen de kantons ontstaan over het niveau van belasting.

Gemeentelijke inkomsten
Aangezien de gemeenten geen directe belasting meer kunnen innen, moet er een andere belasting gevonden worden.

Federaal

Welke inkomsten blijvend behouden voor het federale niveau?

  1. Sociale bijdragen en bijdragen voor de ziekteverzekering
    De sociale premies en de bijdragen voor de ziekteverzekering worden afgeschaft en vervangen door de Transactietaks.
    Eén transactietaks kan een aantal belastingen vervangen en dus de administratie vereenvoudigen. De transactietaks is een bronbelasting op alle geldtransacties die uniek, eenvoudig, laag, neutraal, bevrijdend, kostenefficiënt, rechtvaardig, progressief, fraudebestendig, tijdbestendig, stabiel, discreet en homogeen is. Een belasting die niet langer kreunt onder de fiscale kwalen van vandaag: de zware administratieve last, de technische complexiteit, de lobbyfiscaliteit en de juridische “koterij”.

Hoe werkt het?
Via een taksrekening, die gekoppeld is aan elk financieel instrument waarmee betalingen of overdrachten gebeuren, wordt de belasting automatisch en bevrijdend doorgestort aan de fiscus. Op elke transactie wordt een taks van 1% aangerekend, 0,5 % voor de betaler en 0,5 % voor de ontvanger van het geld. Aangezien er zowat 24 biljoen aan transacties zijn (bron: ECB) betekent dit een ontvangst van 240 miljard wat ruim voldoende is voor de sociale zekerheid en de ziekteverzekering. En daardoor kunnen de kosten voor de bedrijven naar omlaag en vermindert de administratieve last in aanzienlijke mate.

  1. Belasting op de toegevoegde waarde of BTW

Als de regering richting een nieuwe taxshift wil werken, weet ze wat haar te doen staat. Wijlen Albert Tiberghien, een van de grondleggers van de belastingwetenschappen in België, vatte het goed samen:

“Btw is de belasting van de toekomst. Transparant en gemakkelijk te innen.”

De Belasting Toegevoegde Waarde is een belangrijke inkomstenbron van de overheid. Het Belgisch BTW-stelsel is erg complex en dit zorgt voor een gemiste belastingontvangst. Je betaalt BTW in verhouding tot wat je verbruikt. Wie meer verbruikt, draagt meer bij tot de belastingpot. Duidelijk en eerlijk. Want wie meer verbruikt, wordt meer gediend door publieke uitrustingen en diensten die rechtstreeks (autosnelweg) of onrechtstreeks (gerecht) nodig zijn voor de productie van goederen en diensten. Daarom is het logisch dat de meerverbruiker meer belasting betaalt, en dat wie minder verbruikt ook minder belasting betaalt.

Aftrekken btw
BTW is een belasting waarbij de eindverbruiker de belasting betaalt.
Bedrijven innen belastingen van eindverbruikers. Ze moeten die belasting betalen aan de staat. Maar ze brengen ook de btw op alle aangekochte goederen in mindering.
Nochtans zijn ze ook voor een aantal aankopen die ze doen eindverbruiker. Deze BTW zou niet aftrekbaar mogen zijn. Alleen de btw op doorverkochte goederen zou mogen in rekening gebracht worden. Tenslotte moet de eindverbruiker de btw betalen. Als een bedrijf een computer of kantoorbenodigdheden koopt zijn die voor eigen gebruik, niet voor doorverkoop; waarom zou dat bedrijf deze btw niet moeten betalen? Iedere burger betaalt btw op zijn aankopen.

Voorstellen

Er zijn nog altijd een aantal producten waarop een 0 tarief van toepassing is. Deze producten moeten naar het minimum tarief (6 %) worden gebracht. Geen uitzonderingen meer. Dit tarief is enkel van toepassing op basisproducten.
Er zijn ook een aantal beroepsgroepen vrijgesteld. Deze moeten ook gewoon opgenomen worden bij de btw plichtigen. Geen uitzonderingen meer.

Naar 3 btw tarieven: 6 % voor basisproducten en 21 % voor al de rest, 33 % als luxe taks.

De accijnzen op bv alcohol kan vervangen worden door een verhoging van de BTW, naar 33% zoals voor andere luxe producten. Voor de andere accijnzen moet bekeken worden hoe we die kunnen omzetten naar btw zodat de controle vereenvoudigd wordt = minder werk voor meer geld.

BTW op aandelen ? Bij de oprichting van een vennootschap wordt BTW aangerekend ipv registratierechten. Bij de verkoop van aandelen van een bedrijf wordt er BTW aangerekend, die uiteraard verrekent wordt met de BTW bij aankoop. Dit zou concreet willen zeggen dat dhr Coucke belasting in de vorm van 21 % btw zou betaald hebben bij de verkoop van zijn bedrijf, uiteraard min de betaalde btw bij aankoop. Hierdoor wordt betaald op gerealiseerde meerwaarde. Om een simplisme te gebruiken: de rijken betalen mee. Ik besef dat dit veel moeilijker wordt bij beursgenoteerde bedrijven, maar het is alleszins het overwegen waard. Ook bij deze transacties zou het zinvol zijn, maar moeilijker te organiseren.

Er kan ook overwogen worden om het registratierecht op aankoop onroerend goed te vervangen door BTW. Zo heffen we een belasting op de meerwaarde zoals het voorstel voor btw op aandelen.

  1. Successierechten blijven federaal aangezien zij herverdelend kunnen werken. Het gaat om een inkomen waar de ontvanger niets voor heeft moeten doen. Vermogen is heel ongelijk verdeeld – veel ongelijker dan arbeid – en erfenissen bijgevolg ook. Erfenissen leiden dus tot veel grotere ongelijkheid. Wie rechtvaardigheid nastreeft wil beslist niet dat de elite hun vermogen kan blijven doorgeven aan hun kinderen. 

Tarieven Successierechten
Ook hier is een grote vereenvoudiging noodzakelijk. Het doel moet zijn herverdelend te zijn. Het is niet belangrijk wie de erflater is, van de erf- en schenkbelasting wordt verwacht dat ze herverdelend is zeker voor de hogere bedragen. De tarieven worden toegepast per netto-verkrijging, zonder opsplitsing tussen roerende en onroerende goederen. Elke erfgenaam betaalt een deel van de erfenisrechten in verhouding tot de ontvangen netto-verkrijging. Het begrip netto-verkrijging betekent dat er al schulden verrekend werden op de bruto-verkrijging.

Tussen echtgenoten en wettelijk samenwonenden zijn er geen successierechten aangezien ze dit patrimonium samen hebben opgebouwd en er dus ook na het overlijden van de partner verder mogen van genieten.

  1. Bijdrage uit de directe belastingen van de kantons voor het federale beheer volgens het inwonersaantal van het kanton. Dit geld moet gebruikt worden om solidariteit tussen de kantons te creëren.

Kanton

Het stadsgewest of het kanton heeft als enige inkomsten de directe belastingen. Ook hier moet aan een vereenvoudiging gewerkt worden. We moeten af van de meer dan 800 posten op een belasting-formulier.

Alleen het laagste belastingtarief wordt federaal bepaald, omdat dit samenhangt met een sociaal beleid voor de laagste inkomens. Er zou kunnen beslist worden om een bedrag van 10104 € belastingvrij te laten. Zo kan men de laagste inkomens eerlijker maken.

Directe belastingen
De kantons kunnen hun belastingtarieven vrij bepalen. Dit leidt tot verschillende belastingdruk in de kantons voor dezelfde inkomsten, maar ook tot belastingconcurrentie tussen de kantons.

De Zwitserse kantons variëren in grootte en topografie, maar ook in aantal inwoners en socio-demografische structuur. Om de daaruit voortvloeiende effecten van lagere capaciteiten en hogere servicekosten van bepaalde kantons te verzachten, heeft Zwitserland een systeem van fiscale egalisatie ingevoerd. Zowel het federale als het kantonnale niveau dragen bij tot deze egalisatie. Het doel is niet de gelijkheid van levensomstandigheden, maar het compenseren van verschillen in middelen tussen de “rijke” en de “arme” kantons. Naast deze egalisatie-maatregelen tussen alle kantons, moeten kantonnale taken die overloopeffecten hebben, worden uitgevoerd in contractuele samenwerking, zodat kantons die profiteren van diensten van een ander kanton een vergoeding moeten betalen aan de dienstverlener. Bovendien worden sommige kantons gecompenseerd voor het leveren van diensten in het nationaal belang.

Vereenvoudigen is de boodschap

“Om een einde te maken aan het fiscaal apartheidsregime moeten we af van alle samenlevingshokjes. Geen gedoe dus met single-reflex of gezinsvriendelijke fiscaliteit.”Maurits Vande Reyde en Alexandra d’Archembeau (Jong VLD)

Ongeveer een derde van de bevolking is single. Vroeger ging de vrouw niet werken, nu meestal wel. Gezinnen belasten is dus niet meer van deze tijd. Laat ons kiezen om de burger individueel te belasten. Een belangrijke aanpassing is het afschaffen van het cumuleren van inkomens van gezinsleden of samenwonenden. Gezinsinkomen moet op de schop.  Ook aftrek van personen ten laste moet afgeschaft worden: wat kinderen betreft kan dit gemakkelijk opgevangen worden door een verhoging van het kindergeld, wat in het voordeel is van de laagste inkomens.

Salariswagens uitfaseren
Laat ons geleidelijk aan het fiscaal aftrekbaar zijn van auto’s verminderen: onmiddellijk zou slechts 1 auto per 5 werknemers fiscaal aftrekbaar zijn, drie jaar later 1 op 10, nog drie jaar later 1 op 20 met een maximum van 10 auto’s per bedrijf. We moeten de aftrek beperken tot een waarde 70000 € aankoop want de burger zou niet moeten betalen voor de Porsche van de patron.

Wat zouden jullie ervan zeggen om voor alle bedrijfsauto’s de verplichting op te leggen om op beide zijkanten de firmanaam te vermelden in 10 cm hoge letters. Het is tenslotte een firmawagen, dus een beetje reclame kan geen kwaad. Dus ook op de Porsche van de baas? Zou dat niet leuk zijn?

Andere voordelen

Buiten salariswagens zijn er nog heel wat andere voordelen die zijn ontstaan door te hoge belastingen, maar die eigenlijk de belasting-inkomsten juist verlagen en daardoor verhogingen uitlokken. Het zou goed zijn om die geleidelijk aan af te schaffen. Enkel sparen voor een pensioen moet behouden blijven, liefst via een pensioenfonds beheerd door de Nationale Bank.

Gemeente

Elke gemeente zou zelf moeten zorgen voor de nodige fondsen om het door hen gekozen beleid te kunnen uitvoeren. De gemeente kan geen directe belastingen meer innen en dus moet er gezocht worden naar een alternatief; het KI of Kadastraal Inkomen.

Henry George (econoom) wilde alle belastingen vervangen door één belasting op grondbezit. Het principe is dat de waarde van de grond wordt belast, onafhankelijk van de waarde van gebouwen of andere inrichtingen op die grond. Het wordt reeds met succes toegepast in landen als Denemarken en Estland. Door economen wordt de belasting op grond beschouwd als de “perfecte belasting”, omdat het de enige belasting is met een aanzienlijke opbrengst, zonder nadelig effect op economische activiteit. Een grondbelasting is een progressieve belasting, omdat de hoeveelheid land die iemand bezit, sterk gecorreleerd is aan het algemene vermogen en inkomen van die persoon.

Dit is de ideale belasting voor de gemeenten. Per gemeente wordt de waarde van een vierkante meter grond bepaald en daarop wordt een percentage belasting geheven. Dit kan de gemeentebelasting vervangen. Uiteraard wordt daardoor de belasting via het kadastraal inkomen afgeschaft, omdat dit systeem verouderd is en een vernieuwing een bijna onmogelijke opdracht is.

Het kadastraal inkomen moet hervormd worden, zodat de gemeente een echt huisvestingsbeleid kan voeren. In plaats van te belasten op een geschat inkomen, wordt er een belasting geheven per m2. Het bedrag per m2 kan verschillen volgens gebruik; bouwgrond, woonoppervlakte, landbouwgrond, bos, industriegrond, winkel- en kantoorruimte. Het bedrag kan ook verschillend zijn per straat, zo kan de gemeente een echt nieuw en modern woonbeleid voeren rekening houdend met de behoefte aan groen in elke gemeente.

Volgende venster op de politiek: