4.3 Consensus Democratie vergeleken

Het Zwitserse systeem komt grotendeels overeen met een ideaal type consensus- of macht-delende democratie, in tegenstelling tot de meerderheidsdemocratie. In multiculturele samenlevingen kan consensusdemocratie een beter instrument zijn om politieke conflicten op te lossen dan een meerderheidsdemocratie. Meerderheids- en consensusdemocratie – een vergelijking Als er een rode draad is...

4.2 Directe Democratie vergeleken

Zwitserland is het land met de meeste stemmen, maar niet het enige land dat directe democratie toepast. Op subnationaal niveau laten veel landen voorbeelden zien van het intensieve gebruik van direct democratische middelen. De directe democratie in de Amerikaanse staten vertoont veel overeenkomsten met de Zwitserse praktijk. Directe participatie...

4.1 Federalisme vergeleken

De belangrijkste functie van het Zwitserse federalisme was het overbruggen van culturele kloven tussen verschillende segmenten van de samenleving en de taalgebieden van het land. Kan federalisme minderheden ook in andere landen beschermen? Vergelijkende studies tonen aan dat structuren, processen en de cultuur van het federalisme sterk verschillen. Niet...

4. Vergelijkend perspectief

 ° Federalisme in Zwitserland garandeert “eenheid in verscheidenheid” en is een waarborg voor culturele minderheden. Andere landen hebben verschillende betekenissen van federalisme. Er is een verscheidenheid aan “federalismen”. ° Directe democratie wordt niet alleen in Zwitserland gebruikt, maar ook in veel andere landen. Zwitserse burgers zijn echter de enigen...

3.6 Problemen en vooruitzichten voor de Consensus Democratie

Consensusdemocratie kan geen gelijke kansen op politieke invloed garanderen voor alle belangengroepen. De kans op invloed bij politieke onderhandelingen is ongelijk omdat ze afhankelijk zijn van middelen. De invloed van veel machtige belangengroepen heeft geen democratische legitimatie. Consensusdemocratie is voorstander van de status-quo; daarom moet de Zwitserse politiek zich...

3.4 De beleidscyclus

Het wetgevingsproces kan worden weergegeven als een continu proces van probleemoplossing of beleidscyclus. Het begint met de eerste ideeën en voorstellen voor een nieuwe wet of een grondwetswijziging. In het parlement moet elk project een meerderheid van beide kamers vinden. De parlementariërs en de regering weten echter dat elk...

3.3 Het politiek besluitvormingsproces

Federalisme, machtsdeling en directe democratie laten een veelheid aan actoren deelnemen aan het politieke proces. In tegenstelling tot de parlementaire democratie, die de meeste macht concentreert in de meerderheid van het parlement en zijn uitvoerende macht, vinden we vier verschillende arena’s waar de besluitvorming plaatsvindt, waarin één bepaalde actor...

3.2 Consensus zoeken in het parlement

Risico-aversie tegen succesvolle referenda leidde tot permanente samenwerking van politieke partijen in regering en parlement. De vier regeringspartijen – de Zwitserse Volkspartij, Radicalen, Christen-democraten en Sociaal-democraten, die ongeveer 80% van het electoraat vertegenwoordigen – proberen compromissen te vinden in al hun beslissingen. Een compromis kan echter mislukken. Het kan...

3.1 De Federale Raad

De Zwitserse uitvoerende macht is een orgaan van zeven leden gekozen door het parlement. Volgens de grondwet moet ervoor worden gezorgd dat de verschillende geografische en taalgebieden van het land op passende wijze worden vertegenwoordigd. Nog belangrijker zijn politieke criteria: de sterkste politieke partijen zijn in de Federale Raad...

3. Consensus Democratie

Zwitserland is een consensus-democratie. De belangrijkste kenmerken zijn de regeringscoalitie bestaande uit alle grote politieke partijen, de medewerking van deze partijen in het parlement en de politieke besluitvorming door onderhandeling en compromis.   ° De zeven leden van de Federale Raad (federale uitvoerende macht) vormen een permanente grote coalitie....

2.4 Uitdagingen van directe democratie

Zoals kan worden aangetoond voor het Zwitserse geval, moet men het algemene vermogen van gewone burgers om rechtstreeks te beslissen over kwesties van hoge politiek niet onderschatten. Dankzij politieke partijen die in het verleden afstand deden van populisme, kon directe democratie zelfs diepe conflicten overwinnen. De hoop is dat...